Interactieve straatkunst

Deze maand onthult de wereldberoemde graffiti-artiest Banksy iedere dag in New York een nieuw kunstwerk in de openbare ruimte. Verbluffende straatkunst waarmee hij iets grappigs, ontroerend of bijzonders vertelt. Het kan echter nog een stapje verder: interactieve straatkunst. Mijn absolute favoriet is daarbij Candy Chang. Zij laat aan de hand van voorwerpen in de openbare ruimte mensen nadenken over hun geheimen, wensen en gedachten en daagt ze vervolgens uit om deze met de wereld te delen.


Candy Chang studeerde architectuur, grafisch ontwerpen en stedelijke planning. Nadat ze met verschillende gemeenschappen had gewerkt (Nairobi, New Orleans, Johannesburg, Vancouver, New York) concludeerde ze dat - ondanks alle technologische vooruitgang - veel bewoners moeite hebben om in contact te komen met hun buren en andere buurtbewoners. Zou je de publieke ruimte anders kunnen inrichten zodat deze beter kan fungeren als plek voor dialoog, kennisuitwisseling en ontmoeting?



Met dit vraagstuk in haar achterhoofd begon Chang te experimenteren met interactieve kunstprojecten. In 2008 creëerde ze met behulp van ‘Post-it notes’ kennisuitwisseling over huurprijzen in Brooklyn. In 2010 maakte ze een deurhanger die je bij je bij jezelf of bij je buren kan ophangen als je wat wilt lenen (‘Can I borrow’). Of als je wilt aangeven hoe jij graag in contact komt met je buren (‘Please Disturb’).

In dat zelfde jaar maakte ze stickers met de tekst ‘I wish this was____’, die ze op lege winkelruimten plakte en die mensen zelf in de stad konden opplakken. Chang: “Many of us walk by under-used areas of our cities and have opinions of what we’d like to see in them. We know what things would make our community more comfortable, more complete, and more ours. But I’ve been to a lot of community meetings where the voice of the community ends up being the loudest person or the ten people who can make it to the meeting. It would be helpful to lower the barrier and add more ways to get involved.” De teksten op de stickers waren heel functioneel of poëtisch: “I wish this was… a butcher shop, a community garden, a bike rack, an affordable farmer’s market, a taco stand, a place to sit and talk, my art gallery, your dream, Heaven”. Maar bovenal zorgde de stickers voor een dialoog met de omgeving.

Toen mensen ook op andere stickers gingen reageren (I wish this was a grocery too, 3 votes for that, If you can get the financing I will do the baking), ontstond het idee voor het project ‘Neighborland’. Grote borden met ‘I want …’ werden ontwikkeld voor buurten, straten of pleinen zodat mensen op een laagdrempelige manier hun mening kunnen ventileren en op elkaars ideeën en wensen kunnen reageren. Aangevuld met een website waar men meer kennis kan uitwisselen en vraag en aanbod kan verbinden.
Op de vraag of Chang niet bang is voor vulgaire taal of ongewenste opmerkingen antwoordt ze: “All of these projects are experiments, full of unknowns. But it’s a shame if the fear of graffiti trumps the desire for more constructive community input. […] The beauty of the project lies in what people write. Each wall is unique and reflects the people of that community. Each wall is a tribute to our universal longing to make our life personally meaningful.



Beroemd werd Chang met het project ‘Before I die’. Na een sterfgeval in haar naaste kring creëerde ze in 2011 een groot krijtbord op een verlaten huis in haar woonwijk in New Orleans met daarbij de woorden: ‘Before I die I want to ____’. Verschillende voorbijgangers pakte een krijtje en schreven hun verlangens en wensen. Binnen een dag stond de hele muur vol. Ondertussen zijn er meer dan 350 ‘Before I Die walls’ gemaakt in meer dan 20 talen en in meer dan 50 landen. En overal gebeurt hetzelfde: het zet mensen aan het denken en men durft zich vervolgens uit te spreken. Zowel jong als oud als rijk en arm. Er is een aparte website waar je een toolkit vindt om er zelf een te maken.


Al met al verbindt Chang dus op verschillende manieren de publieke ruimte met persoonlijke verlangens. Daar waar de geplande stad de geleefde stad ontmoet. “In an environment where taping a flyer to a lamppost is illegal while businesses can shout about products on an increasing number of surfaces, we need to consider how our public spaces can be better designed so they’re not just reserved for the highest bidder.” […] “Our public spaces are our shared spaces and at their greatest, they can help us make sense of the beauty and tragedy of life with the people around us.”

In onderstaande TED-video (al meer dan 2,4 miljoen bekeken) vertelt ze haar verhaal:


Op 5 november komt een boek uit met alle verhalen en foto’s van alle ‘Before I die’ projecten over de hele wereld.

Meer interesse in straatkunst? Zie dan het artikel ‘Straatkunst: spelen met de stad’.

Geraadpleegde bronnen en leestips

Candy Chang (2013) Website Candy Chang 
Alana Herro (2011) Fellows Friday Q&A with Candy Chang. TED blog. 
Christine Mclaren (2013) 100 Urban Trends: Public Space. Guggenheim blog. 
Ben Siegel (2013) Interview with Candy Chang. Block Club. Issue 32: Stop, July 2013.

Bron foto’s: http://candychang.com

Reacties

  1. Ik heb het artikel doorgenomen en ik vind dit zeker een leuke manier van kunst. Het zet mensen aan het denken en naar mijn mening is dat ook de bedoeling van kunst!

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten